Pokazalo se da su i ti drugi lokalni izbori bili obična farsa, borba Davida i Golijata. Socijalisti su zarad lokalne pobede , pokrenuli čitavu mašineriju i u funkciju stavili sve svoje potencijale i resurse. Imali su državni novac koji nisu štedeli, automobile državnih preduzeća, sve raspoložive kapacitete lokalnih firmi…bukvalno, sve što su smislili oni su to realizovali državnim parama
U ovom, petom po redu nastavku naše priče „Svi naši izbori“, bavimo se drugim, vanrednim lokalnim izborima u Vranju održanim 20. decembra 1992. godine. Ta godina je i politički i ekonomski bila najnestabilnija godina u modernoj Srbiji.
Činjenica da je Slobodan Milošević bio prinuđen da raspiše nove – vanredne lokalne, parlamentarne i predsedničke izbore, samo pola godine od prethodnih, probudila je kod građana svest o potrebi za bržim političkim promenama, a kod političke elite potrebu o njegovoj smeni. Taj novi politički talas posebno je inspirisao dolazak u zemlju našeg biznismena iz SAD Milana Panića, koga su mnogi videli kao mašinovođu političkih promena u Srbiji.
MOBILIZACIJA RESURSA
U Srbiji je zato oformljen novi front borbe protiv socijalističke vlasti Slobodana Miloševića. Taj novi front je nazvan DEPOS – Demokratski pokret Srbije, a na njegovo čelo je došao harizmatični Milan Panić. On i njegova priča kako je u Ameriku kao mlad došao na biciklu, a za manje od tri decenije napravio snažnu farmaceutsku imperiju, lansirala ga je na mesto predvodnika političkih promena i prvog protivkandidata Slobodanu Miloševiću za mesto predsednika Srbije.
DEPOS je za kratko vreme, u pravoj političkoj euforiji, narastao u snažan politički pokret u kome su,pored Milana Panića, bili akademik i književnik Matija Bećković, lider SPO-a i tada najveći i neustrašivi borac za promene Vuk Drašković, te lider Demokratske stranke Srbije (DSS) Vojislav Koštunica.
Te godine vranjski socijalisti su bili toliko jaki da se nisu ni osvrtali ni sekirali pred činjenicom da se lokalna opozicija prvi put ujedinjuje. Oni su bili svesni svoje političke, a posebno ekonomske snage. Takvom ubeđenju doprineo je i Drugi kongres SPS, koji je održan 23. i 24. oktobra, na kome je vranjske socijaliste predstavljalo čak 14 delegata.
Vremenom, međutim, socijalisti u Vranju bivaju svesni da je lokalni DEPOS snaga koja, ako ništa drugo, ima uslove da u redovima SPS-a proizvede pometnju. Ni malo im nije bilo drago što su tamo, svoje političke ambicije pošli da ostvare mnogi Vranjanci i Vranjanke, ugledni i priznati stvaraoci i domaćini.
Tada se dogodilo i nešto što ni opozicija nije pretpostavljala: Vranjem su toliko snažno duvali politički vetrovi iz Beograda, tako da je lokalni DEPOS za kratko vreme prijavio svoju lokalnu listu za izbore. Od 49 izbornih jedinica DEPOS nije imao svog čoveka samo u selu Tesovište. Na toj listi bili su ugledni vranjski doktori, advokati, inženjeri, novinari, profesori, privatni preduzetnici i ugledni seoski domaćini.
Pored činjenice da će na 48 mesta imati protivkandidate iz DEPOS-a, socijaliste je zabrinula i činjenica što će imati čak 38 kandidata iz grupa građana. U tom korpusu su bili nekadašnji komunisti, ljudi bliski socijalistima, ali građani koji se nisu slagali sa trenutnom političkom situacijom u Vranju ili sa politikom Slobodana Miloševića. I tamo su bili pojedinci koji će snagom svog ugleda moći da poremete planove lokalnih socijalista.
Sve u svemu, na tim lokalnim izborima, za 49 odborničkih mesta u lokalnom parlamentu, bila su prijavljena 143 kandidata: 49 socijalista, 48 članova DEPOS-a, 38 pojedinaca iz grupa građana i osam iz Srpske narodne odbrane.
Ali, pokazalo se pak da su i ti izbori bili obična farsa, borba Davida i Golijata. Socijalisti su zarad lokalne pobede, pokrenuli čitavu mašineriju i u funkciju stavili sve svoje potencijale i resurse. Imali su državni novac koji nisu štedeli, automobile svih državnih preduzeća, sve raspoložive kapacitete lokalnih firmi…bukvalno, sve što su smislili oni su to realizovali državnim parama.
Naspram njih bila je gola, slabašna i (često) uplašena opozicija. U neravnopravnoj izbornoj kampanji, opozicionari su sve plaćali ličnim sredstvima i koristili svoje privatne resurse, automobile pre svega. Raspolagali su i skromnim reklamnim materijalom čije štampanje je pomogla nekolicina malih privatnih preduzetnika.
A, šta se dogodilo na sam dan izbora tog 20. decembra 1992.godine? Najpre, u opštoj „mobilizaciji“ koju su inicirali socijalisti, na izbore je, od 63.319 upisanih, izašao čak 52.331 birač, ili 81,14 odsto upisanih. Već u tom prvom krugu socijalisti su pobedili na18 mesta, a preostali njihovi kandidati ušli su u drugi izborni krug. Od njihovih protivnika u prvom krugu je pobedio samo Mile Djorđević, kandidat Grupe građana iz Vlasa. Birači Vranja su svojim glasovima, u drugi krug „poslali“ samo 10 kandidata iz DEPOS-a i osam iz grupa građana (vidi okvir).
RASPAD DEPOS-a
Dve nedelje kasnije, u drugom izbornom krugu, socijalisti su odneli ubedljivu pobedu. Oni su, u budućem lokalnom parlamentu osvojili čak 44, a kandidati grupa građana preostalih pet mesta.
Ostalo je zabeleženo da su, u toj krajnje neravnopravnoj političkoj utakmici pre 24 godine, ratoborne i nepobedive socijaliste, ipak pobedili sledeći kandidati grupa građana: već pomenuti Mile Djorđević iz Vlasa, Nenad Stajić (MZ „Veljko Vlahović“), Dobrivoje Veličković (MZ „Sava Kovačević“), Dragan Stošić (Vranjska Banja) i Dragan Dimitrijević (MZ Bresnica i Moštanica).
Ni u drugom sazivu lokalnog parlamenta, opozicija nije imala ni jednog svog odbornika. DEPOS se ubrzo raspao, neki malodušni kandidati su se vratili svojim toplim domovima, a najveći broj njih nastavili su da traju i narednih godina.
U narednom broju čeka nas priča o novim – trećim vanrednim izborima: za Skupštinu SRJ, Skupštinu Srbije i za lokalni parlament u Vranju.
KANDIDATI ZA ODBORNIKE 20. DECEMBRA 1992. GODINE:
(Pobednici izbora obeleženi su kosim slovima – kurzivom)
MZ „4. jul“:
!!!Svetlana Nikolić, SPS
Bora Ristić, DEPOS
Jovan Stanojković, GG
Blagoje Civkarovski, GG
MZ „4. jul“:
Radoman Irić, DEPOS
!!!Zoran Knežević, SPS
MZ „4. jul“:
!!!Toza Zdravković, SPS
Duško Stanković, GG
Staniša Tasić, DEPOS
MZ „4. jul“:
Ljubiša Janjić, DEPOS
!!!Stanimir Jevtić, SPS
Milan Nedeljković, GG
MZ „Sima Pogačarević“:
Miodrag Vlajinac, DEPOS
!!!Svetislav Popović, SPS
MZ „Sima Pogačarević“:
!!!Božidar Ilić, SPS
Mile Kostadinov, GG
Vlastimir Ristiš, DEPOS
MZ „Sima Pogačarević“:
Borivoje Jović, DEPOS
!!!Slobodan Nikolić, SPS
MZ „Veljko Vlahović“:
Radivoje Milenković, DEPOS
Dušan Milić, SPS
!!!Nenad Stajić, GG
MZ „Veljko Vlahović“:
!!!Dušan Mitrović, SPS
Zoran Stošić, DEPOS
MZ „Veljko Vlahović“:
!!!Zdravko Veličković, SPS
Stojadin Stošić, DEPOS
MZ „Ćipra Stanković“:
Branislav Kostić, DEPOPS
!!!Časlav Ristić, SPS
MZ „Ćipra Stanković“:
Slobodan Denčić, GG
!!!Petar Milosavljević SPS
Dragan Ristić, GG
Nenad Stošić, DEPOS
MZ „Ćipra Stanković“:
!!!Ljubiša Anđušević, SPS
Miroslav Nešić, DEPOS
Ljubiša Stošić, GG
MZ „Ćipra Stanković“:
Trajko Denković, GG
Zoran Ilić, DEPOS
!!!Dragan Stevanović, SPS
MZ „Sava Kovačević“:
Jovan Avramović, DEPOS
Budimir Jocović, GG
!!!Jovica Stojanović, SPS
MZ „Sava Kovačević“:
Milorad Djorđević, DEPOS
Čedomir Stanimirović, GG
!!!Lazar Stanković, SPS
Nebojša Stojanović, SNO
MZ „Sava Kovačević“:
Miodrag Dimitrijević, GG
Miroljub Dimković, DEPOS
!!!Dobrivoje Spasić, SPS
MZ „Sava Kovačević“:
!!!Dobrivoje Veličković, GG
Fazlija Kurtić, GG
Safet Mamutović, SPS
Stevo Stanišić, DEPOS
MZ „Olivera V. Djorđević“:
!!!Radojica Jovanović, SPS
Srđan Stanković, DEPOS
Djokica Stošić, GG
MZ „Olivera V. Djorđević“:
!!!Gradimir Jovanović, SPS
Dragan Stojanov, DEPOS
MZ „Olivera V. Djorđević“:
Zoran Stajić, DEPOS
!!!Vera Stevanović, SPS
MZ „Bora Stanković“:
Leposava Gagović, DEPOS
!!!Slobodan Mišić, SPS
MZ „Bora Stanković“:
Stojan Paunović,GG
Dušan Petrović, DEPOS
!!!Dušan Popović, SPS
MZ „Bora Stanković“:
Miladin Antić, GG
Ljubomir Dejković, DEPOS
!!!Lidija Nastić, SPS
MZ „Bora Stanković“:
Zoran Veličković, DEPOS
!!!Branislav Knežević, SPS
Jovan Mladenović, GG
MZ „Bora Stanković“:
Dragan Djorđević, GG
!!!Zoran Stojković, SPS
Žikica Trajković, DEPOS
MZ Vranjska Banja:
!!!Nebojša Spasić, SPS,
Slobodan Stošić, DEPOS
MZ Vranjska Banja:
Zoran Jovanović, DEPOS
Miroslav Joksić, SPS
!!!Dragan Stošić, GG
MZ Vranjska Banja:
Sejdija Asanović, GG
!!!Demir Demirović, SPS
Radovan Demković, GG
Živojin Joksić, GG
Božidar Mitrović, DEPOS
MZ Vranjska Banja:
Ljubiša Dimitrijević, GG
!!!Staniša Milenković, SPS
Vukašin Petrović, DEPOS
Bora Pešić, GG
MZ Buštranje:
DobrivojeAntić, DEPOS
!!!Dragomir Mitić, SPS
MZ Vrtogoš:
Budimir Stanojković, DEPOS
!!!Stojan Stojmenović, SPS
MZ Bresnica i Moštanica:
Bijana Antanasijević, SNO
!!!Dragan Dimitrijević, GG
Milorad Ilić, DEPOS
Dragan Stanojević, GG
Gorica Stojanović, SPS
MZ Barelić:
Igor Kostić, DEPOS
!!!Staniša Stojanović, SPS
MZ Vlase:
!!!Mile Djorđević, GG
Borivoje Stanković, SPS
Novica Cvetković, DEPOS
MZ Golemo Selo:
Veroljub Nikolić, DEPOS
!!!Nikodije Stanković, SPS
MZ Drenovac:
Vladimir Vidosavljević, DEPOS
!!!Momčilo Stojiljković, SPS
MZ Trebešinje:
Nada Vučković, SNO
!!!Ljubiša Pavlović, SPS
Srboljub Stanković, DEPOS
MZ Dubnica i Soderce:
Slobodan Antić, DEPOS
Petar Denković, GG
Radomir Djorđević, GG
Boban Mitić, GG
!!!Miroljub Mitić, SPS
MZ Neradovac i Pavlovac:
Ljubiša Alijević, DEPOS
!!!Dragan Stojanović, SPS
MZ Korbevac:
Branko Manić, GG
Gradimir Ristić, DEPOS
!!!Čedomir Trajković, SPS
MZ Kriva Feja:
Igor Veljković, SNO
Goran Dimiš, DEPOS
Djorđe Ivanović, GG
Andrija Stojanović, GG
!!!Dragan Tomić, SPS
MZ Lepčince:
!!!Staniša Zlatanović, SPS
Borislav Stojanović, DEPOS
MZ Prvonek i Stari Glog:
Miodrag Antanasijević, DEPOS
Zdravko Djorđević, GG
!!!Slobodan Stamenković, SPS
Srđan Stojanović, SNO
Stanoje Stošić, SNO
MZ Rataje:
Vasilj Garalejić, GG
Novica Mitić, DEPOS
!!!Miodrag Stanković, SPS
MZ Ristovac:
!!!Aleksandar Janković, SPS
Gradimir Popović, DEPOS
Smilja Stojanović, SNO
MZ Tibužde:
Miroslav Stanojković, DEPOS
!!!Dobrivoje Stošić, SPS
Ivica Tomić, SNO
MZ Tesovište:
Dragan Ivanović, SNO
!!!Zoran Stoilković, SPS
MZ Ćukovac:
!!!Stole Dimčić, SPS
Predrag Kostić, DEPOS
PREDSEDNIčKI IZBORI
U nedelju, 20. decembra 1992. godine, na izborima za predsednika Republike Srbije u Pčinjskom okrugu ubedljivo najviše glasova dobio je Slobodan Milošević. U Vranju, od 63.319 upisanih birača, za njega je glasalo 52.331 ili 81,14 odsto. Slede Milan Panić sa 14,32 odsto glasova, Milan Paroški 2,45, Kapetan Dragan 1,46, Jezdimir Vasiljević 0,49 itd.U Surdulici Milošević je pobedio sa 83 odsto glasova (Panić 11 odsto), Bosilegradu 76 i Trgovištu 73odsto.
Pratite InfoVranjske.rs i na Facebook stranici portala.