PIŠE: Jelena Ranđelović, Biblioteka „Bora Stanković“
Pre 141. godinu, rođen je Borisav Bora Stanković.
Bora Stanković (1876-1927), bio je pripovedač, romansijer, dramatičar i jedan od najznačajnijih pisaca srpskog realizma. Rođen u Vranju, vrlo rano je ostao bez oba roditelja, pa ga je odgajila baba Zlata, očeva majka. Završio je Pravni fakultet u Beogradu.
Stanković je uneo vranjanski govor u književnost, zbog čega je bio stalno kritikovan od strane mnogih savremenika školovanih na zapadu, koji su govorili da su njegova dela „nepismena i orijentalna“.
Roman „Nečista krv“, najviši je domet ovog pisca, delo njegove kreativne zrelosti i stvaralačkih moći. Ovo je njegov najpoznatiji roman, objavljen 1910. godine.
Vrlo brzo je proglašen za remek delo srpske književnosti.
Glavni lik je Sofka, poslednji potomak nekada ugledne porodice. Govoreći o njoj, Bora zapravo govori o uzdizanju, degeneraciji i gašenju jedne porodice, o moralnom izopačenju njenih članova, nesreći koja pada na Sofkina leđa i prenosi se na njene potomke.
Stankovićevi junaci, po pravilu, nikad ne istraju u borbi. Čitajući njegova dela stičemo utisak da se bore samo tako i samo toliko da bi njihov pad bio spektakularniji i tragičniji.
Dubina Sofkinog pada srazmerna je visini do koje su se ona i njeni preci bili podigli.
Bora Stanković je prvi u našoj književnosti otkrio vrlo snažan unutrašnji svet patrijarhalne žene, prvi je progovorio o njenom velikom uzbuđenju srca, o lepoti njenog zanosa, o divljoj strasti koja je sputana, sakrivena i zato utoliko jače gori, sažiže.
Sofka ima jedinstven duhovni sklop – jasno možemo uočiti motive nepripadanja klasičnom modelu devojaka tog vremena i potpune različitosti u odnosu na njih.
Struktura romana se zasniva na gustom spletu psiholoških i socioloških determinanti, na njihovim bezbrojnim i izukrštanim naslagama pod kojima žive potisnuti nagoni, interesi, strasti i neostvareni snovi, vizija žuđene lepote i tragična poezija žrtvovane mladosti.
„Nečistom krvi“ naša književnost je dostigla vrhunac književnog realizma i dobila svoj najbolji roman.
Pratite InfoVranjske.rs i na Facebook stranici portala.